DEKALOG PRAWNY RODZICÓW MŁODYCH PIŁKARZY – PrawoPiłkarskie.pl & SportowyRodzic.pl
Materiały edukacyjne z zakresu prawa sportowego, z którego dowiecie się na co zwracać szczególną uwagę, czego unikać i gdzie szukać pomocy w razie problemów prawnych związanych z uprawianiem piłki nożnej przez Nasze Dzieci
1. Konsultuj z prawnikiem dokumenty przed ich podpisaniem
W mojej codziennej pracy spotykam się z licznymi problemami zawodników (rodziców młodych zawodników) związanymi z tym, że jakiś czas temu podpisali, bez czytania i bez konsultacji, dokumenty przygotowane i podsunięte im przez klub. Zazwyczaj taki proceder odbywa się „na szybko”, czyli klub prosi zawodników lub rodziców zawodników o pilne podpisanie (najlepiej jeszcze dziś) dokumentów, argumentując to tym że są one potrzebne już w tej chwili.
Niestety bardzo dużo osób ulega tej presji i podpisuje bez zastanowienia różnego rodzaju dokumenty, ufając klubowi że to „przecież dla ich dobra”.
Konsekwencje prawne złożenia podpisu na dokumencie, co oczywiste mogą być bardzo poważne. W „świecie piłki nożnej” może to dotyczyć złożenia podpisu np.: na deklaracji gry amatora na kolejny sezon, która uwiąże zawodnika na kolejny rok w klubie bez możliwości odejścia do innego klubu (spotkałem się z procederem podsuwania do podpisu kliku deklaracji „in blanco” tj.: na kilka sezonów do przodu !), podpisanie niekorzystnego kontraktu U18, czy podpisanie dokumentu o zrzeczeniu się roszczeń np.: zaległego wynagrodzenia) wobec klubu w przypadku chęci „polubownego” rozstania się z dotychczasowym klubem.
Tutaj pokutuje niestety brak świadomości prawnej polskiego społeczeństwa, co w świecie piłki nożnej rodzi bardzo poważne konsekwencje, niedokrojenie związane z przymusowym zakończeniem kariery sportowej bo i takie przypadki już wielokrotnie obserwowałem.
Moja rada – konsultuj z prawnikiem dokumenty przedstawiane do podpisu przez klub, to dużo nie kosztuje, a może zaoszczędzić w przyszłości wiele pieniędzy i nieprzyjemności.
Jeśli nie chcesz lub nie możesz skonsultować sprawy z prawnikiem, to przynajmniej nie działaj pod wpływem presji i poproś klub o 1-2 dni do namysłu nad treścią dokumentu, który ma zostać podpisany
2. Zawodnik amator też ma obowiązki wobec klubu
Zawodników piłki nożnej można podzielić na zawodników zawodowców tj.: zawodników posiadających kontrakty zawarte z klubem piłkarskim oraz na zawodników amatorów czyli zawodników bez kontraktów, którzy grają na mocy deklaracji gry amatora.
Wiele osób uważa, że skoro jest zawodnikiem amatorem to w zasadzie nie ma żadnych obowiązków w stosunku do klubu i jeśli po kilku meczach w klubie rozmyśli się to może przecież zacząć trenować i grać w innym klubie.
Niestety takie myślenie jest błędne. Zawodnicy amatorzy mają również obowiązki względem klubu, a klub ma realne możliwości wyegzekwowania tych obowiązków również od zawodnika amatora.
Głównym obowiązkiem zawodnika amatora po podpisaniu deklaracji gry lub po choćby jednorazowym występie zawodnika w zespole klubu w danym sezonie – jest obowiązek kontynuacji gry w tym klubie już do końca sezonu rozgrywkowego, czyli do czerwca roku następnego (sezon rozgrywkowy trwa od 1 lipca do 30 czerwca roku następnego).
Jeśli zawodnik amator w trakcie sezonu bez zgody klubu odejdzie do innego klubu może zostać ukarany przez związek piłkarski roczną dyskwalifikacją w treningach i wszystkich rozgrywkach (w kraju i za granicą)
3. Od 1 lipca zawodnik amator jest tzw.: „wolnym zawodnikiem”
Jak już wiesz po podpisaniu deklaracji gry amatora albo po choćby jednorazowym występie w meczu ligowym w danym klubie zawodnik amator będzie do końca sezonu zawodnikiem danego klubu.
Jeśli z upływem danego sezonu, zawodnik nie podpisze nowej deklaracji gry amatora na kolejny sezon rozgrywkowy zaczynający się od lipca – to z dniem 1 lipca staje się zawodnikiem wolnym i ma możliwość swobodnej zmiany klubu. W takim przypadku zawodnik może podpisać deklaracje gry amatora lub kontrakt z nowym klubem (bez zgody klubu poprzedniego, bo jest zawodnikiem wolnym).
Pomiędzy nowym klubem zawodnika, a poprzednim klubem zawodnika, w niektórych przypadkach, konieczne będzie uregulowanie ekwiwalentu za szkolenie według zasad sztywno ustalonych przez Polski Związek Piłki Nożnej.
4. Rodzice nie płacą ekwiwalentu szkoleniowego za zawodników
W pewnych przypadkach, po zmianie klubu jako zawodnik wolny (bez transferu) nowy klub zawodnika będzie miał obowiązek zapłaty ekwiwalentu za szkolenie na rzecz klubu poprzedniego.
Często spotykam się z sytuacją, w której zawodnik i rodzice zawodnika chcą zmienić klub na klub A. Klub A również chce, aby zawodnik grał w tym klubie, jednak klub twierdzi że nie ma obecnie pieniędzy na zapłatę ekwiwalentu na rzecz poprzedniego klubu zawodnika (klubu B).
Prezes klubu A wpada więc na pomysł, że skoro zawodnik i rodzice zawodnika chcą grać w klubie A i jednocześnie nie chcą już być w klubie B to przecież sami mogą zapłacić ekwiwalent za szkolenie do klubu B i wszyscy będą zadowoleni.
Takie działanie jest nielegalne. Ekwiwalenty za szkolenie powinny być płacone bezpośrednio pomiędzy klubami A i B. Rodzice, zawodnicy, agencji piłkarscy i inne osoby nie powinny za klub dokonywać tego rodzaju płatności.
Jeśli już rodzic zdecyduje się na zapłatę ekwiwalentu z własnych środków za klub A (no bo przecież chce uwolnić się od klubu B) to rekomenduje zawarcie np.: umowy pożyczki z klubem A na kwotę ekwiwalentu. Pamiętajmy że za rok, czyli po zakończeniu sezonu to klub A będzie również uprawiony do otrzymania kolejnego ekwiwalentu od ewentualnie kolejnego klubu zawodnika (klubu C), za okres w którym zawodnik będzie zarejestrowany w klubie A. W opisanej powyżej sytuacji klub A byłby więc podwójnie wzbogacony (nie zapłaciłby ekwiwalentu na rzecz klubu B bo zapłacili rodzice i jednocześnie zapewne będzie żądał ekwiwalentu od klubu C).
5. Sprawdź, czy agent piłkarski działa legalnie
W 2023 roku zmieniły się przepisy o agentach piłkarskich. Oprócz zmiany nazewnictwa (wcześniej pośrednik transakcyjny), obecnie jest wymóg posiadania przez agentów piłkarskich licencji FIFA.
Licencje FIFA agent piłkarski może uzyskać po zdaniu egzaminu i spełnieniu licznych wymogów prawnych np.: brak karalności, brak zatrudnienia w klubie piłkarskim lub w związku piłkarskim.
Pamiętaj, że nie ma obowiązku współpracy z agentem piłkarskim. Jeśli już zdecydujesz się na współpracę z taka osobą to najpierw zweryfikuj, czy osoba ta działa legalnie i posiada licencje FIFA. Możesz to sprawdzić pod tym linkiem – https://agents.fifa.com/directory-agents
Zgodnie z prawem, zawodnik najwcześniej może rozpocząć współpracę z agentem piłkarskim po skońceniu 15 roku życia.
6. Od 15 roku życia zawodnik może podpisać tzw.: Kontrakt U18
15 urodziny piłkarza to bardzo ważna data. Od 15 roku życia zawodnik może zacząć współpracę z agentem piłkarskim oraz od 15 roku życia zawodnik może związać się z klubem piłkarskim kontraktem U18.
Kontrakty U18 zawierają sporo odmienności od kontraktów seniorskich m.in.: określają minimalne wynagrodzenie zawodnika (minmum 500 zł brutto miesięcznie), określają maksymalny okres obowiązywania na 3 lata (kontrakty seniorskie na 5 lat) oraz zakazują jednostronnego rozwiązywania kontraktów U18 nawet mimo braku wypełniania obowiązków przez kluby piłkarskie.
Jeśli zawodnik chciałby rozwiązać kontrakt U18 musiałby zawrzeć z klubem odpowiednie porozumienie lub musiałby skierować sprawę do Piłkarskiego Sądu Polubownego PZPN.
Podpisanie kontraktu U18, jest więc bardzo ważnym wydarzeniem w karierze młodego zawodnika, wobec czego warto dobrze przemyśleć taki ruch.
7. Rozlicz się z klubem
W przypadku wygaśnięcia deklaracji gry amatora albo kontraktu lub w przypadku zakończenia współpracy z klubem na podstawie porozumienia stron, zawodnik powinien rozliczyć się z klubem m.in.: zdając sprzęt sportowy. Warto pozyskać od klubu protokół odbioru pobranego sprzętu.
Dodatkowo klub, na wniosek zawodnika, zobowiązany jest do wydania dokumentu, w którym będzie potwierdzone, że zawodnik jest wolnym zawodnikiem (nie jest już związany z klubem ani deklaracją gry amatora ani kontraktem) oraz że jest w pełni rozliczony z klubem.
8. Sprawdź, czy klub posiada ubezpieczenie
Obowiązkiem każdego klubu sportowego jest ubezpieczenie każdego zawodnika od następstw nieszczęśliwych wypadków. Wobec powyższego – zarówno zawodnik amator, jak i zawodnik profesjonalny powinien zostać ubezpieczony przez klub.
Klub ma również obowiązek wydania na żądanie zawodnika polisy ubezpieczeniowej. W przypadku zawodników posiadających kontrakt piłkarski, brak posiadania lub brak wydania polisy jest podstawą do rozwiązania kontraktu z winy klubu.
9. Wykup prywatną polisę ubezpieczeniową
Przepisy ustawy o sporcie nakazują klubom sportowym ubezpieczenie zawodników od następstw nieszczęśliwych wypadków, jednak nie wskazują nawet minimalnej kwoty takiego ubezpieczenia.
W praktyce bardzo duża liczba klubów ubezpieczenia zawodników na najniższe możliwe kwoty lub dokonuje ubezpieczenia grupowego. Takie działanie powoduje, że w razie kontuzji zawodnik z polisy otrzyma niewielkie kwoty które nie pokryją kosztów np.: zabiegu operacyjnego, czy długotrwałej rehabilitacji.
Rekomenduje, aby rodzice zawodników dodatkowo, prywatnie ubezpieczali swoje dzieci. Na rynku obecnie jest bardzo dużo ofert ubezpieczeń sportowych dedykowanych dla zawodników piłki nożnej.
Porównując oferty ubezpieczenia, warto w szczególności sprawdzić zakres ubezpieczenia i ewentualne wyłączenia spod ubezpieczenia.
10. Nie bój się zgłaszać nieprawidłowości do organów Polskiego Związku Piłki Nożnej
Każdy klub piłkarski uczestniczący w rozrywach organizowanych przez wojewódzkie związki piłki nożnej lub Polski Związek piłki nożnej działa m.in.: na podstawie przepisów ustawy o sporcie, ustawy o stowarzyszeniach lub fundacjach oraz przepisów uchwał Zarządu Polskiego Związki Piłki Nożnej.
Przepisy te nakładają na kluby wiele obowiązków oraz wskazują organy nadzorcze i kontrolne, do których można kierować informacje o ewentualnych nieprawidłowościach. Oprócz takich organów jak ministerstwa, urzędy miasta i gminy, starostwa, sądy rejestrowe – to kluby piłkarskie podlegają również pod władzo organów piłkarskich.
Kluby piłkarskie muszą przestrzegać różnego rodzaju regulaminów sportowych, w tym przepisów Regulaminu Dyscyplinarnego PZPN. W razie naruszenia tych przepisów można kierować sprawy do Rzecznika Dyscyplinarnego PZPN. Natomiast jeśli mamy problemy związane np.: brakiem zapłaty wynagrodzenia z kontraktu piłkarskiego to takie sprawy należy kierować do Piłkarskiego Sądu Polubownego PZPN.
Będąc rodzicem młodego zawodnika nie bój się przeciwstawiać nieprawidłowościom i nie bój się walczyć o prawa swoje i Twojego dziecka.
Bądź elastycznym rodzicem
Naucz się reagowania na zmieniające się potrzeby dziecka podczas jego rozwoju. Wymaga to gotowości do zmiany i dostosowania metod wychowawczych, techniki komunikacji i wsparcia do indywidualnych potrzeb dorastającego człowieka. Komunikacja powinna zawsze być dostosowana do poziomu rozwoju dziecka. Młodsze dzieci potrzebują zabawy i nauki poprzez działanie, podczas gdy starszaki lepiej reagują na otwartą dyskusję. Niektóre młode osoby wymagają struktury i wyraźnych granic, podczas gdy inne lepiej rozwijają się w bardziej swobodnym środowisku.
Twoje podejście powinno się zmieniać na przestrzeni lat. Gdy dziecko zaczyna naukę w szkole, potrzebuje pomocy w radzeniu sobie z nowym środowiskiem i zadaniami. Po osiągnięciu przez nie wieku nastoletniego nadchodzi czas na budowanie niezależności i umiejętności podejmowania samodzielnych decyzji.